Tedavi & Endodonti

Endodonti Nedir?

Endodonti dişlerde bulunan kök kanallarının tedavisi ile uğraşan bir branştır.

Kanal tedavisi lokal anestezi altında yapılır ve ağrı duyulmaz. Dişin ağızda görünen kuron kısmında açılan bir oyuk (kavite) yardımı ile pulpa odasına girilir. Pulpayı takip edilen kanaldaki sinirler uygun enstrüman ile çıkartılır. Dişlerimiz 1,2,3 kanallı olabilir, hatta bazı dişlerimizde normalden fazla sayıda kanal bulunur. Kanal tedavisi işlemi; sinirlerin alınması,kanalların şekillendirilip mikroorganizmalardan arındırılması ve daha sonrasında genişletilmiş kanalların doldurulması işlemidir. Daha sonra dişin kuron kısmına harabiyetin büyüklüğüne göre restorasyon yapılır ve dişin fonksiyonel olarak devamlılığı sağlanır.

Konservatif Diş Tedavisi (Dolgu)

Konservatif diş tedavisi dişler korunarak yani en az madde kaybıyla yapılan bir tedavi şeklidir. Genel olarak diş çürüklerinin tedavisini kapsamaktadır.

Çürük

Dişler iyi fırçalanmadığı, ağız bakımının kötü olduğu zamanlarda, dişlerin üstündeki plaklarda ve taşlarda (tartar) bulunan bakteriler “şeker” sayesinde hayatta kalırlar. Şekeri kullandıktan sonra oluşan asit, diş sert dokusunu yumuşatmakta, çürüğe neden olmaktadır.

Dolgu

Yumuşayan ve zarar gören kısım dişin sert dokusundan uzaklaştırılır, diş çürükten arındırılır. Çürük temizlendikten sonra oluşan boşluğa (kavite) uygun bir dolgu materyalinin yerleştirilmesi gerekir. Bu dolgu maddesi kolay uygulanabilmeli, kaviteyi kusursuz bir şekilde örterek herhangi bir sızıntıya neden olmamalıdır. Eğer çürükle beraber hastada sıcağa karşı hassasiyet, rahat çiğneyememe, şiddetli ağrı ya da çürük varsa, dişin içindeki canlı dokuya (pulpa) ulaşmışsa önce kanal tedavisi yapılmalı, ardından dolgu kaviteye yerleştirilmelidir.

Amalgam Dolgu

Civanın; gümüş, bakır ve kalayla yaptığı karışımdır. Eskiden rutin olarak kullanılan bu karışım ucuzdur, kolay uygulanır, dolgunun altında çürük oluşmasını önemli oranda engeller ve çiğneme kuvvetlerine oldukça dirençlidir. Gümüş renginde ya da siyah renkte olduğu için hastalar tarafından pek tercih edilmemektedir.

İçindeki civa her zaman kafalarda soru işareti uyandırmıştır. Zararları veya hangi hastalıkları tetiklediği ve toksisitesi tam ispatlanamamıştır. Bütün bu dezavantajlarından dolayı amalgam hem dünyada hem hastanemizde sınırlı uygulanmaktadır.

Kompozit Dolgular

Adından da anlaşılacağı gibi bu dolgu materyali farklı maddelerin bir araya gelmesinden oluşur. Şekil verilebilir ve ultraviole (UV) ışığı ile sertleşir. Halk arasında ışınlı dolgu denmesinin sebebi budur. Rutin olarak uygulanan dolgu materyalidir. Kompozit dolgular tek seansta yapılabilir, dolgu yerleştirilmeden önce dişten fazla madde kaldırmaya gerek olmadığı için (çünkü bu dolgular dişe kimyasal yolla tutunurlar) diş sert dokusu kaybına neden olmazlar ve çok küçük kaviteler bile kapatılabilmektedir. Ancak iyi uygulanmadığı durumlarda dişle dolgu arasında, dolgunun sertleşirken büzülmesine bağlı olarak aralık kalmakta, bu aralıktan da bakteriler nüfuz ederek ikincil çürüğe neden olmaktadır. Ağızda kalma süresi her zaman uzun değildir, çünkü arka dişlerde (azılarda) çiğneme kuvvetlerine büyük direnç göstermeyebilir.

Porselen Dolgu (İnlay-Onlay)

Porselen inlay ve onlayler ağız dışında alınmış ölçü üzerinde hazırlanan malzemenin kaviteye yapıştırılması ile tamamlanır. Porselen dolgular (İnlay-Onlay); uzun süreli bir kullanıma sahiptir ve dayanıklıdır. Yenilenme zamanı çok uzundur. Materyalin sertliği diş minesinin sertliğine çok yakındır ve arka dişlerde (azılarda) kompozit dolgulara kıyasla çiğneme kuvvetlerine son derece dirençlidir. Kavite hazırlandıktan sonra ölçü alınıp laboratuarda hazırlandığı için kusursuz bir diş uyumuna sahiptir.

Bununla birlikte kullanım alanları sınırlıdır. Örneğin çürük dişeti seviyesinin altındaysa dişe tam olarak tutunmazlar. Tek seansta yapılmamaktadır.

Cam İyonomer Dolgu

Çocuklarda süt dişlerinde daimi dolgu maddesi olarak da kullanılır.